• 15 lipca, 2024

Zbadaj się w domu i Przerwij Błędne Koło Bólu

Zbadaj się w domu i Przerwij Błędne Koło Bólu

Zbadaj się w domu i Przerwij Błędne Koło Bólu 1024 1024 Sebastian

Zbadaj się w domu i Przerwij Błędne Koło Bólu

Zbadaj się samodzielnie. Czym jest ból i jego mechanizm po krótce wytłumaczyłem w artykule Ból – Problem czy Istotny Sygnał do Działania?.  Teraz skupię się na tym, by przedstawić Wam drodzy czytelnicy jak:

  • Działa mechanizm Błędnego Koła Bólu i dlaczego odpoczynek nie zawsze wystarcza,
  • Szybko i prosto sprawdzić czy coś złego dzieje się z Twoim ciałem (autodiagnostyka),
  • Wygląda pomoc specjalisty i kiedy jej szukać.

Mechanizm Błędnego Koła Bólu

Najprościej rzecz ujmując, mechanizm ten działa w następujący sposób;

  • Gdy boli nas np. ramię to instynktownie przestaniemy nim ruszać by nie prowokować dalszych nieprzyjemnych wrażeń.
  • To po dłużysz czasie, np. po okresie jednego tygodnia lub dwóch, spowoduje ograniczenie ruchomości.
  • Pozornie mogłoby się wydawać, że to dobre rozwiązanie, ale gdy przyzwyczajamy się do zmniejszonej ruchomości, może okazać się, że zostanie ona już z nami na stałe.
  • W tedy zaczynamy działać, masować, ruszać, rozciągać a wszystko to z bólem, który jeszcze bardziej drażni dane miejsce i powoduje kolejne zmniejszenie ruchomości.

Ten mechanizm, kontrolowany głównie przez nasz system nerwowy, jest obecny przy urazach, przeciążeniach, po operacjach i braku codziennej dawki ruchu. W własnym gabinecie najczęściej pomagam osobą, które oprowadzą bardzo statyczny tryb życia (siedząc w pracy, domu lub samochodzie).

By poradzić sobie z tym mechanizmem specjalista jak np. fizjoterapeuta wykonuje szereg testów w gabinecie z pacjentem. Pacjent wykonuje określoną serię ruchów, które fizjoterapeuta obserwuje i wyciąga odpowiednie wnioski z obserwacji i informacji zwrotnej od pacjenta podczas wykonywania tych ruchów.

Poniżej zdradzę parę prostych testów, które każdy może wykonać samodzielnie w domu by przeskanować swoje ciało.

Zbadaj się – Auto Diagnostyka

By każdy z nas był bezpieczny, musze wspomnieć o istotnej rzeczy. Jeżeli wiesz, że Twój stan zdrowia nie pozwala Ci na wykonywanie danych ruchów, lepiej skonsultować się ze specjalistą przed próbą podjęcia danych ruchów. Wykonując te testy w domu, proszę Cię o zachowanie zdrowego rozsądku. Testy te wykonywane w sposób łagodny i z szacunkiem do własnego ciała nie spowodują pogorszenia stanu zdrowia. Pamiętaj, że informacje tu zamieszczone są jedynie treścią edukacyjna, nie poradą medyczną. Wykorzystanie zawartych tutaj informacji i jakakolwiek próba ich modyfikacji odbywa się na własne ryzyko użytkownika, ponieważ żaden artykuł czy film w Internecie nie zastąpi prawdziwej porady specjalistycznej.

Mając ten ważny wstęp za sobą możemy przejść do działania.

Podstawowe ruchy

Wykonaj tych kilka podstawowych ruchów/testów i zastanów się, jaką informacje zwrotną dostajesz od swojego ciała.

  1. Połóż się na plecach na podłodze lub materacu/dywanie. Sprawdź czy po 1min, 5 min lub +10min pojawiają się jakieś objawy?
  2. Połóż się na brzuchu, przyjmij w miarę wygodną pozycje i jak poprzednio sprawdź, co stanie się po 1min, 5min i +10min.
  3. Połóż się na boku lewym potem prawym i również sprawdź jak się czujesz po 1min, 5min i +10min.
  4. Usiądź na krześle (jeżeli potrzebujesz możesz usiąść na poduszce), możesz siedzieć z opartymi plecami o oparcie krzesła, potem spróbuj siedzieć aktywnie (nie opierając się plecami o oparcie). Czy czujesz jakieś zmiany po 1min, 5min lub +10min?
  5. Stań wygodnie na płaskim podłożu bez butów. Ustaw stopy na szerokość swoich bioder. Sprawdź czy po 1min, 5 min lub +10min pojawiają się jakieś objawy?

To była część statyczna a teraz przejdźmy do bardziej dynamicznej/funkcjonalnej fazy badania i skupimy się głównie na kręgosłupie. Badanie to możesz wykonać stojąc naprzeciwko lustra lub może Cię ktoś obserwować by wyłapać różnice w zakresie ruchu.

Ty natomiast skup się na odczuciu zakresu ruchu, czy w jedną stronę ruch jest wykonać łatwiej czy trudniej, czy może potrzebujesz więcej siły lub po prostu czujesz mniejsza ruchomość i większą sztywność w danym kierunku.

głowa i szyja

  1. Zgięcie: Siedząc lub stojąc spójrz w górę i utrzymaj tą pozycje przez ok. 15 sek.
  2. Wyprost: Siedząc lub stojąc spójrz w dół i również utrzymaj tą pozycje przez ok. 15 sek.
  3. Rotacja: Siedząc lub stojąc spójrz powoli w lewo i w prawo.
  4. Zgięcie boczne: Przybliż prawe ucho do prawego barku (skłon boczny głowy w prawo) potem lewe ucho do lewego barku (skłon boczny głowy w lewo), jeżeli dany bark Ci się unosi, możesz w pozycji siedzącej złapać za nogę krzesła i w ten sposób ustabilizować ramię.

kręgosłup piersiowy

  1. Zgięcie:
    • Pozycja początkowa: Stań wygodnie na płaskim podłożu bez butów. Ustaw stopy na szerokość swoich bioder. Wykonaj zgięcie szyi (dotknij broda do klatki piersiowej), umieść dłonie na swoich udach.
      Zgięcie kręgosłupa piersiowego
    • Ruch: Powoli zginając kręgosłup, sięgnij mniej więcej do okolicy kolan. Gdy już ich dotkniesz powoli zacznij prostować kręgosłup, pamiętaj by głowa wyprostowała się, jako ostatnia. Wróć do pozycji początkowej.
      Pozycja wyjściowa na stojąco
    • Pozycja alternatywna: Test ten możesz również wykonać w pozycji siadu na krześle, starając się dotknąć rękami do podłogi.
      Pozycja wyjściowa na siedząco Zgięcie kręgosłupa piersiowego na siedząco
  2. Wyprost:
    • Pozycja początkowa: Stań wygodnie na płaskim podłożu bez butów. Ustaw stopy na szerokość swoich bioder. Unieś wyprostowane ręce przed siebie.
    • Ruch: Spójrz w górę i za siebie, wykonując wyprost kręgosłupa i utrzymując wyprostowane ręce przed sobą. Powoli wróć do pozycji początkowej.
      Wyprost na stojąco
    • Pozycja alternatywna: Usiądź wygodnie na krześle, przodem do oparcia. Złap rękoma oparcie i powoli wykonaj podobny ruch wyprostu, spoglądając za siebie i wykonując wyprost kręgosłupa między łopatkami.
      Wyprost na siedząco wersja 1 Wyprost na siedząco wersja 2
  3. Rotacja:
    • Pozycja początkowa: Stań wygodnie na płaskim podłożu bez butów. Ustaw stopy na szerokość swoich bioder. Unieś wyprostowane ręce przed siebie i złącz dłonie.
      Rotacja pozycja wyjściowa wersja 1
    • Ruch: Teraz powoli obróć swoje ciało w lewo i potem w prawo.
      Rotacja w Lewo wersja 1 Rotacja w Prawo wersja 1
    • Pozycja alternatywna: Jeżeli nie możesz unieść rąk, po prostu wykonaj obrót patrząc za siebie przez lewe a potem prawe ramię. Ten sam obrót możesz wykonać siedząc na krześle.
      Rotacja w Lewo wersja 2 Rotacja w prawo wersja 2 Rotacja w lewo na siedząco wersja 1 Rotacja na siedząco wersja 1 Rotacja w lewo na siedząco wersja 2 Rotacja na siedząco w prawo wersja 2
  4. Skłon boczny:
    • Pozycja początkowa: Stań wygodnie na płaskim podłożu bez butów.
    • Ruch: Robiąc skłon w prawo, kieruj swoją prawą dłoń do okolicy prawego kolana. Później powtórz to dla lewej strony.
      Zgięcie boczne na stojąco w prawo Zgięcie boczne na stojąco w lewo
    • Pozycja alternatywna: Siedząc na krześle możesz wykonać podobny ruch, gdy ręce zwisają swobodnie po bokach.
      Zgięcie boczne w prawo na siedząco Zgięcie boczne w lewo na siądzaco

kręgosłup lędźwiowy

  1. Ruch zgięcia i wyprostu: Ruch zgięcia i wyrostu dla kręgosłupa lędźwiowego jest identyczny jak w punkcie 2 a i 2 b. Ruch jest jednak bardziej pogłębiony.
    Zgięcie całego kręgosłupa, L-S Zgięcie kręgosłupa lędźwiowego na siedząco, od przodu Zgięcie kręgosłupa lędźwiowego na siedząco
  2. Rotacja: również wykonywana jest podobnie jak w punkcie 2 C i jest to ruch bardziej obszerny z utrzymaniem bioder w miejscu.
  3. Skłony boczne: Wykonując skłony boczne, tak jak w punkcie 2 D, ruch wykonaj spokojnie i nieco głębiej, angażując ruch dolnych partii kręgosłupa.

miednica

  1. Przodopochylenie:
    • Pozycja wyjściowa: Stojąc bez butów, rozstaw stopy na szerokość swoich bioder. Możesz położyć ręce na swoich biodrach (złap się pod boki) i lekko ugnij kolana.
      Pozycja wyjściowa dla miednicy
    • Ruch: Wykonaj ruch miednicy do przodu, brzuch się rozciągnie a pośladki uniosą. (Wyobraź sobie, że z tyłu masz ogon i chce się on unieść)
      przodopochylenie miednicy
    • Pozycja alternatywna: Siedząc na krześle, wykonaj ten sam ruch, przetaczając pośladki po krześle.
      pozycja wyjściowa dla miednicy przodopochylenie miednicy, siedząc
  2. Tyłopochylenie:
    • Pozycja wyjściowa: Pozycja stojąca jest identyczna jak opisana powyżej.
    • Ruch: Tym razem ruch miednicy wykonujemy w tył. (Tak, aby nasz ogon schował się między nogami).
      tyłopochylenie miednicy
    • Pozycja alternatywna: Również siedząc na krześle, przetaczamy pośladki w tył.
      pozycja wyjściowa dla miednicy siedząc, tyłopochylenie
  3. Ruchy boczne:
    • Pozycja wyjściowa: Pozycja stojąca jest identyczna do poprzednich.
    • Ruch: Tym razem wykonujemy ruchy unoszenia talerzy biodrowych (naprzemiennie lewego potem prawego). Wyobraź sobie, że bez unoszenia pięty, chcesz unieść pośladek.
      uniesienie miednicy po lewej stronie uniesienie miednicy po prawej
    • Pozycja alternatywna: Pozycja na siedząco powinna być łatwiejsza. Skupiamy się na unoszeniu pojedynczo prawego a potem lewego pośladka. Bez odrywania stopy i pięty od ziemi.

W czasie wykonywania tych ruchów/testów, oceń w skali od 0 do 10 swój poziom bólu, trudności i strach podczas wykonywania danego testu.

Podpowiem jeszcze, że warto zapisywać sobie dane wyniki w dzienniczku/zeszycie i obserwować jak objawy zmieniają się podczas dnia, tygodnia lub miesięcy.

Jak Diagnozuje Specjalista?

Dokładny proces diagnostyczny w gabinecie The Holistic opisuję w artykule: Pierwsza wizyta w gabinecie The Holistic.

Natomiast po krótce wspomnę, że diagnostyka u fizjoterapeuty odbywa się w konkretnym porządku:

  1. Wywiad z pacjentem lub opiekunem
  2. Badanie i testy neurologiczne w celu wykluczenia poważnych uszkodzeń (Czerwonych Flag)
  3. Badania funkcjonalne
  4. Badania strukturalne
  5. Badanie palpacyjne
  6. Zapisanie wyników w karcie pacjenta
  7. Prowadzenie terapii

Kiedy Szukać Pomocy Specjalisty?

Gdy nie pomagają Ci leki, domowe sposoby, porady i ćwiczenia z Internetu, warto rozważyć wizytę u najbliższego fizjoterapeuty lub innego specjalisty. Nie zwlekaj z szukaniem profesjonalnej pomocy, szczególnie, że zgłaszając się do prywatnego gabinetu fizjoterapeutycznego nie potrzebujesz skierowania. Zadbaj o Swoje Zdrowie Już Dziś!

Dziękuję serdecznie za uwagę,

Filip Fabijański Twój fizjoterapeuta w The Holistic


To był drugi z trzech artykułów z serii o bólu, kolejny pojawi się już za tydzień więc do zobaczenia!

  1. Ból – Problem czy Istotny Sygnał do Działania?
  2. Zbadaj się w domu i Przerwij Błędne Koło Bólu
  3. Naturalne Sposoby na Ból: Techniki The Holistic